صفحات

۱۳۹۱ مهر ۲۹, شنبه

سالگرد تیرباران مرتضی کیوان به دستور مستقیم محمدرضاشاه


امیرمحسن محمدی: مرتضی کیوان قزوینی روزنامه نگار، شاعر، منتقد و اولین ویراستار ایرانی بود. او پایه گذار انجمن ادبی شمع سوخته و مدیر داخلی مجله بانو، دبیر مجله جهان نو و عضو هیات تحریریه مجله کبوتر صلح بوده است.

کیوان به ادبیات روسیه تسلط داشت و عضو حزب توده ایران بود. او در 27 مهرماه 1332 به همراه سایر اعضای سازمان افسران حزب توده به دستور مستقیم شاه سابق تیرباران شد. مرتضی کیوان تنها غیر نظامی بود که به سبب پناه دادن به افسران توده در خانه اش بازداشت و به همراه آنها تیرباران شد. در آن هنگام وی دوره خدمت سربازی اش را می گذراند.

وی حلقه اتصال بسیاری از شاعران و نویسندگان نظیر احمد شاملو، سیاوش کسرایی، مصطفی فرزانه، هوشنگ ابتهاج، نجف دریابندری و... بوده‌است. شاملو، نیما یوشیج، کسرایی و سایه در سوگ او شعرهایی سروده‌اند.
بعد از مرگ او احمد شاملو نوشت:
سال بد / سال باد / سال اشک / سال شک / سال روزهای دراز و استقامت های کم / سالی که غرور گدایی کرد / سال پست / سال درد / سال عزا / سال اشک پوری / سال خون مرتضی ...

مرتضی کیوان در وصیت نامه ای که پیش از اعدام اجازه پیدا کرده بود بنویسد خطاب به خانواده اش گفت:
«بدنبال زندگی و سرنوشت و سرانجام خود می روم. همه شما برای من عزیز و مهربان بودید و چقدر به من محبت کرده اید اما من نتوانستم، نتوانسته ام، جبران کنم. اکنون که پاک و شریف می میرم، دلم خندانست که برای شما پسر، دوست و شوهر و برادرنجیبی بودم، همین کافیست. دوستانم زندگی ما را ادامه می دهند و رنگین می سازند... همه را دوست دارم زیرا زندگی پاک و نجیبانه و شرافتمندانه را می پرستیده ام. زن عزیزم یادت باشد که "عمو تیغ تیغی" تو، راه را تا به آخر طی کرد.»

*از سمت چپ: مرتضی کیوان، احمد شاملو، نیمایوشیج، سیاوش کسرائی و هوشنگ ابتهاج

هیچ نظری موجود نیست: