صفحات

۱۳۹۰ دی ۲۱, چهارشنبه

امروز سالگرد کشته شدن «دادشاه» قهرمان افسانه‌ای بلوچ است


امیرمحسن محمدی


دادشاه یا میرشاه سفیدکوهی یک کشاورز ساده‌ی بلوچ بود که در اواسط دهه‌ی ۳۰ هجری شمسی در سیستان و بلوچستانِ فئودالی آن زمان به طغیان علیه دولت مرکزی ایران پرداخت.

در فروردین‌ماه ۱۳۳۶ کاروان «کارول» رئیس اصل چهار ترومن به سوی سیستان و بلوچستان ایران رفت که گروه دادشاه راه را بر آنان بست و در پی درگیری ایجاد شده چهار نفر از اعضای اصل ۴ ترومن کشته شدند، همچنین نیروهای دادشاه هواپیمای حامل رئیس ژاندارمری وقت را با شلیک تفنگ برنو سرنگون کرده و او را کشته بودند و همین دو موضوع موجب شد تا حکومت پهلوی واکنش شدیدی به این امر نشان داده و با فرستادن نیروهای ژاندارمری به رهبری یکی از افسران متعلق به قبیله‌ی ریگی به نام سروان خداداخان ریگی دادشاه و همرزمانش را در ۲۱ دی‌ماه ۱۳۳۶ کشتار کند.

برنامه‌ی اصل ۴ ترومن از سال ۱۹۵۰ برنامه امنیت مشترک آمریکا برای کمک به کشورهای ضعیف، جهت جلوگیری از گرایش آنان به سوی اردوگاه شرق و کمونیسم بود.

ریشه‌ی طغیان دادشاه را می‌توان ظلم و ستمی دانست که از جانب خوانین محلی به وی و خاندان و قبیله اش روا داشته شده بود و همین موضوع، در کنار حمایت حکومت پهلوی از خوانین محلی، به طغیان وی سمت و سوی ضد رژیمی داده‌است.

دادشاه و اعضای گروهش با توجه به شرایط فرهنگی آن زمان در بلوچستان خشونت زیادی از خود نشان می دادند و حتی دادشاه به قتل همسر و انسان‌های زیادی متهم است که همین امر موجب بروز انتقادهای شدیدی از روش‌کار وی شده است اما با این همه هنوز نام دادشاه در ادبیات و اکثر اشعار و سرودهای مردم بلوچستان به عنوان یک قهرمان ملی ستایش می‌شود.

پ.ن: دادشاه که فردی بی‌باک و ورزیده بود در زبان بلوچی یاغی خوانده می‌شود که کلمه‌ی «یاغی» در این زبان معنای تحسین‌آمیزی دارد و در بسیاری موارد در خصوص کسانی به کار می‌رود که همانند دادشاه زیر بار ستم نرفته، مسلحانه در برابر حکومت (گجرها = قجر‌ها) می‌ایستند.

هیچ نظری موجود نیست: